مراحل برنامه ریزی استراتژیک برند

استراتژی ها باعث می شوند که سازمان با طی مراحلی تدریجی از حالت کنونی خود پا را فراتر گذاشته و به جایگاه موردنظر در آینده دست یابند. مراحل برنامه ریزی استراتژیک به ما کمک میکند که با دید بهتر و منطقی تر به دنبال اهداف سازمان مان باشیم.

مراحل برنامه ریزی استراتژیک:

استراتژیست ها به کمک چارچوب تدوین استراتژی، استراتژی های مختلف را شناسایی و بهترین آن را انتخاب می کند.

مراحل برنامه ریزی استراتژیک شامل 4 بخش اصلی است که عبارت اند از:

1.  شروع
2.  ورودی
3.  مقایسه 
4.  تصمیم گیری

  مرحله شروع

اولین مرحله از برنامه ریزی استراتژیک مرحله شروع است. مأموریت سازمان تعیین می شود یعنی سازمان هدف (رسالت) خود را به صورت مکتوب تهیه می کند تا خودش را از سایر سازمان های مشابه متمایز کند.

در مأموریت سازمان باید مشخص شود که…

شرکت به چه کاری مشغول است و چه محصولات و خدماتی را تولید می کند و همچنین این محصولات برای چه کسانی ارائه میشود.

و در واقع مشتریان آنها چه کسانی هستند. شرکت بعد از تعیین کالا و مشتریان باید بازار هدف خود را مشخص کند بدین معنی که در چه نوع بازارهایی می خواهد فعالیت کند و یا به آن وارد شود، در واقع مشخص می کند از نظر منطقه ای شرکت در کجا می خواهد رقابت کند.

در کنار تمام موارد گفته شده شرکت باید با توجه به محیط ، رقبا ، بازار و مشتریان در تولید محصولات و خدمات خود از به روزترین و مناسبت ترین تکنولوژی ها استفاده کند تا بتواند در بازار به رقابت بپردازد.

همچنین نیازهای مشتریان خود را برطرف کند و از این طریق هم بتواند نسبت به دیگر رقبا به مزیت رقابتی و امتیاز ویژه ای دست پیدا کند و هم به دنبال آن رشد و توسعه و سودآوری را داشته باشد.

در مأموریت هر شرکت باید به ارزش های اخلاقی و چرایی سازمان که دلیل وجود شرکت و فعالیت و هویت آن و همچنین کارکنان که مهم ترین منابع شرکت از نظر ارزش فکری و عملی هستند توجه ویژه ای شود. 

ماموریت از 9 جز تشکیل شده است

به طور ساده و خلاصه می توان گفت مأموریت سازمان از 9 جزء تشکیل شده که در تهیه بیانیه مأموریت باید به آنها توجه داشت که عبارت اند از:

1.  محصول
2.  مشتری
3.  بازار
4.  فناوری
5.  توجه به بقا و سودآوری
6.  ارزش و چرایی سازمان
7. مزیت رقابتی
8.  توجه به کارکنان
9.  توجه به مردم

 مرحله ورودی

در مرحله ورودی ما به بررسی عوامل خارجی و داخلی در برنامه ریزی استراتژیک می پردازیم بدین صورت که با بررسی عوامل خارجی، فرصت ها (O) و تهدیدهای (T) شرکت را شناسایی کرده که با استفاده از فرصت ها بتوان اثر تهدیدات خارجی را کاهش داد.

در بررسی عوامل خارجی، شرکت با 2 نوع محیط خارجی در ارتباط است:

1- محیط عمومی:

نیروهایی که به طور غیرمستقیم بر سازمان تأثیرگذارند و خارج از کنترل آن می باشند.

مانند عوامل اقتصادی (افزایش و کاهش نرخ ارز، دلار)- عوامل سیاسی/ حقوقی (قانون‌گذاری دولتی و …) و عوامل جهانی و … که به نیروهای pestel معروف است.

2- محیط تخصصی:

نیروهایی که به طور مستقیم بر شرکت تأثیرگذارند.

مانند مشتریان، عرضه کنندگان (کسانی که شرکت مواد اولیه محصولات خود را از آن تهیه می کند) و رقبا می باشد. که به نیروهای پورتر معروف است.

در واقع یک سازمان در محیط بیرونی باید تهدیدها و فرصت های خود را به خوبی شناسایی کند تا بتواند راهکارها و استراتژی های مناسبی را انتخاب کند.

 بررسی عوامل داخلی

نقاط ضعف (W) و نقاط قوت (S) در درون شرکت مشخص می شود.

بدین معنی که داشتن منابع مالی و سرمایه (پول نقد و …) و منابع فیزیکی (زمین و ساختمان تجهیزات و ماشین آلات و … که دارای ارزش نقدینگی هستند) و همچنین نیروی انسانی کارآمد و متخصص و برخوردار بودن از برند و شهرت، نقاط قوت سازمان محسوب می شود و در صورتی که سازمان فاقد چنین سرمایه و مهارت و توانمندی باشد دارای ضعف می باشد.

به طور کلی می توان گفت استراتژی راه رسیدن به مأموریت سازمان است که در این راه باید عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدات) و عوامل داخلی (قوت ها و ضعف ها) را شناسایی کرد تا از قوت ها و فرصت ها به درستی استفاده کند و ضعف ها را از بین ببرد و از تهدیدها هم پرهیز کند.

مرحله مقایسه

استراتژی مختلفی که پیشنهاد شده را بر حسب اهمیت و اولویت بندی می‌کنند و بدین صورت مشخص می شود که

1- کدام استراتژی نباید اجرا شود

2- کدام را می‌توان به اجرا درآورد

3- احتمالاً کدام به اجرا در خواهد آمد و

4- کدام استراتژی به طور حتم باید به اجرا در آید

ودر نهایت استراتژی مناسب و اولویت دار را برای اجرا انتخاب می¬کنند.

 مرحله تصمیم گیری

آخرین مرحله از مراحل برنامه ریزی استراتژیک تصمیم گیری است. بعد از اولویت بندی استراتژی گوناگون، آنها را بر حسب جذابیت دسته-بندی می کنند که اصطلاحاً در مجامع علمی به آن روش ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی گویند. که از تجزیه و تحلیل مراحل اول و دوم (مقایسه عوامل داخلی و خارجی) به دست می آید.

پس از همین امروز با این مراحل شروع به برنامه ریزی استراتژیک برای برندتان بکنید و شاید اشتباهی در کار شما رخ دهد ولی همین که انجام دهید باعث می شود شما بتوانید علم برنامه ریزی استراتژیک را به مرور زمان بدست آورید.

جمع بندی

هر سازمانی برای رسیدن به اهداف به برنامه ریزی استراتژیک نیاز دارد و برخی از مدیران سازمان ها بصورت شهودی عمل میکنند و در ایران هم مراحل برنامه ریزی استراتژیک شهودی بسیار وجود دارد.

اما باید این را در نظر بگیریم که برای تدوین یک استراتژی خوب اگر میخواهیم اندازه گیری درست داشته باشیم و بدانیم که آیا به هدف مورد نظر رسیده ایم یا نه؟ باید مراحل برنامه ریزی استراتژیک مستند داشته باشیم.

تدوین و برنامه ریزی استراتژیک از راه هایی که گفته شد قابل انجام است و اگر شما تخصصی در برنامه ریزی ندارید سعی کنید از مشاوری که تجربه کار را دارد در کنار خود استفاده کنید تا بتوانید بعد از زمان انجام کار اندازه گیری مناسبی از میزان تاثیر گذاری این برنامه بر سازمان داشته باشید.

اگر تجربه برنامه ریزی استراتژیک را دارید خوشحال میشوم با ما در کامنت به اشتراک بگذارید.

نویسنده مقاله:

نادیا حسنی (کارشناس ارشد mba گرایش استراتژی)

منبع: کتاب دستنامه برنامه ریزی استراتژیک دکتر اعرابی

پیشنهاد مطالعه: 

استراتژی چیست